Het zou ook onze kerstboodschap moeten zijn dit jaar. Wees niet bang. Want er is veel om bang voor te zijn in deze dagen. Op het wereltoneel is de ontspanning van de afgelopen decennia voorbij. De koude oorlog lijkt terug te zijn. Rusland voelt zich in het nauw gedreven en dat maakt deze kernmacht onvoorspelbaar. De Verenigde Staten springen niet meer zomaar voor ons in de bres en China is een nieuwe speler op het wereldtoneel, die op alle gebieden zijn macht probeert te vergroten.

Tegelijkertijd worden de gevolgen van de klimaatverandering steeds meer voelbaar. Droogte in ons kikkerlandje. Overstromingen in Bangladesh en Pakistan. Oprukkende woestijnen in Afrika. Mensen die vluchten voor oorlog, het veranderende klimaat of economische redenen. In ons eigen land vrezen vele huishoudens de winter vanwege de energieprijzen en de inflatie. Om nog maar te zwijgen van de toenemende polarisatie in ons land en ons onvermogen naar de ander te luisteren en ons in een ander te verplaatsen.

Duisternis alom zou je zeggen. Is er nog ergens hoop? Is er nog licht aan het einde van de tunnel, is er perspectief? Mensenlijk gesproken weet ik dat nog niet zo. Ik snap mensen wel die de toekomst somber inzien. Tegelijkertijd tel ik ook mijn zegeningen. Wij hebben het nog goed. Onze energierekening is nog te betalen, de kinderen zijn gezond, we proberen op onze manier onze (klimaat)voetstap zo klein mogelijk te houden en in dit land is vrede en functioneert de democratie nog. En toch, ook mij overvalt het weleens: hoe moet dit verder? Kan het nog goed komen met deze wereld?

Antwoord
Het helpt om dan weer even terug te grijpen op het Kerstverhaal. Die herders - overgeleverd aan de nacht - leefden in een wereld waarin ze volstrekt afhankelijk waren van de grillen van de natuur. Waarin hun land bezet was door een wrede bezetter, waarin hun geloof onder druk stond. God had al eeuwen niets van zich laten horen. Die vraag 'komt het nog goed op onze wereld', die stelden de herders in het veld net zo goed als wij tweeduizend jaar later. Het antwoord van de engel geldt dus ons allemaal: "Wees niet bang, want ik kom jullie goed nieuws brengen dat grote vreugde betekent voor heel het volk: vandaag is in de stad van David jullie redder geboren. Hij is de messias, de Heer. Dit zal voor jullie het teken zijn: jullie zullen een pasgeboren kind vinden dat in doeken gewikkeld in een voederbak ligt."

Twee uitwegen
Het antwoord van de engel wijst ons twee uitwegen uit onze angsten. Allereerst wijst de engel naar voren: de messiaanse tijd gaat aanbreken. Hoe duister het er op de wereld ook aan toegaat: weet dat God werkt aan een nieuwe wereld. Dat vrede mogelijk is. Dat vrede mogelijkt maakt en ons uitnodigt mee te werken. Te gaan op zijn spoor van licht door het duister. God houdt de hoop levend. Dat is wat ons overeind houdt. We leven van de hoop. En dat is geen valse hoop, geen dooddoener, het is de hoop die er steeds al was. Waar God de eeuwen door mensen op de been hielp. Waar God altijd al mensen riep om ons te wijzen op wat wèl goed gaat. Waar God mensen motiveert om er voor elkaar te zijn, om Zijn schepping recht te doen. Die hoop zal uitlopen op een wereld waar het goed is. Zoals het licht van de ene engel uitmondt in een hel verlichte hemel vol met een leger van engelen. 

De tweede uitweg is dat die hoop er nu al concreet is, het is nu al onder ons te vinden. Klein en kwetsbaar. Te vinden voor wie er oog voor heeft. Zoals een pasgeboren kind in de marge van de samenleving. Een fluisterend gesproken woord van aandacht, liefde en begrip. Daar begint een nieuwe wereld. Daar begint de vrede, ook deze winter.
Wees niet bang!"

Ds. Jaap van den Akker is predikant in de Christus Triumfatorkerk.

Afbeelding: Nicolaes Pietersz. Berchem, De verkondiging aan de herders